Monday 3 June 2019

Fall Armyworm enkawl dan leh suat dan

Integrated Pest Management (IPM) Strategy hman:


  • Thlai chin kar lakah tha taka lei lehphut tur. FAW pupae (buhchium) lai leia awm kha an ral sava leh nisa em theihin a pho lang. Zero tillage (lei letphut lova thlai chin) a nih chuan Neem cake @ 500 kg/ha hman tur.
  • Vaimim emaw thlai chi dang tuh hmain pesticides-a chiah emaw phul (seed treatment) tur a ni a. Seed treatment atan a hman chi te chu - Chlorpyriphos @ 5ml/kg seed emaw Imidachloprid @6ml/kg seed emaw Cyantranilipole + Thiomethoxam @ 4 ml/kg seed emaw Fipronil @ 5 ml/kg seed te an ni.

Wednesday 24 April 2019

PESTICIDE HI A HLAUHAWM EM?



            Pesticide chu enge? Pesticide hi Agriculture Chemicals niin, rannung thahna, hnim tur, natna venna, tlumpi thahna, etc. leh thil dang tam takah hman thin a ni a, a pawimawh dan chu thu a sawi mai hian a siak lo a ni ber mai. A thatna leh that lohna tam tak sawi tura awm a. “Heng Pesticide tel lo hian mihring kan awm thei a ngem? Mihring te nunna min suattu a ni zawk em?” tih te hi zawhna pawimawh tak tak chhan harsa si te an ni a. Mizoramah ngei pawh YMA General Conference thurel pawimawh tak zingah a tel a, chuvang chuan zirchian a, “Mizo te’n hetiang Chemical hi kan hmang nasa nge? kan chheh vel a ei leh in kan lakluhna vairam leh Burma ram lamin an hman nasat hi kan lo chhiatpui zawk?” tih te hi zawhna chhan harsa tak a ni phawt mai. A nihna takah chuan Mizoram pawh ei leh bar a mahni kan intodelh a nih ngawt loh chuan Chemical tello thlai hi kan ei thei tak tak dawn lova, kan thenawm Sikkim pawh Fully Organic State-ah inpuang mahse ram dang atanga eitur an la lakluh miau dawn avangin Chemical tel miahlo ei leh in chu van a rah ang tho a lo ni dawn a ni. Tlem a zawng in zirchiang dawn teh ang.

Tuesday 23 April 2019

Vaimim eichhe tu Fall Armyworm


Fall armyworm pangang (Spodoptera frugiperda) hi rannung thil eichhe chi Lepidoptera chhungkaw zing a mi niin phengphehlep leh lungphur te nen chhungkaw khat a awm ho an ni a, thlai chi hrang hrang sawmriat (80) chuang an eichhe thin a, thlai chin thenkhat Vaimim, Buh, Faisa leh Fu bakah chawhmeh thlai leh La ah te pawh hmuh thin an ni a, nasa taka eichhia-in thlai thar tur awm lova eichhe thin rannung a ni a. Europe ram a thlai endiknaah Africa atanga thlai lo kal atangin hmuh chhuah a ni a, 2016 kum kha a ni nghe nghe. Africa ramah hian nasa takin Vaimim a eichhia tih hriatzui a ni, ramdang tam takah a darh chak mek hle a ni. 2018 khan he rannung chimawm tak mai hi India khawmualpui leh a chheh vel Bangladesh, China, Burma, Sri Lanka leh Thailand-ah te hmuh chhuah zui a ni.