Sunday 11 March 2018

Thlai Hriak Sawr chi te (Oilseed Crops)

1. Groundnut
    Mizo Hming: Badam
    Scientific Name : Arachis hypogaea L.
    Family: Leguminoseae
    Origin : Brazil

            India ram a thlai hriak sawr chi kan neih zawng zawng a pawimawh ber chu Groundnut/Badam hi niin hriak sawr chi thlai kan chin zawng zawng 40% chu Badam hi niin kan thar zawng zawng 60% pawh hi Badam hi a ni. Groundnut hi Peanut tih te, Earthnut, Manilla nut tih te in hriat lar a ni bawk a ni. India ram a thlai hriak sawr chi kan neih zawng zawng zing a pawimawh ber a ni a. Badam hriak hi atlangpui in eitur siam nan a hman ber a ni bawk a ni (vanaspati ghee). Badam ah hian hriak 45% vel sawr theih a awm bakah Protein 26% lai a tam a pai bawk a ni. Badam hi pumpui tan pai tawih a awlsam hle a, pawisa a kan lei theih thlai zingah chuan chakna/energy pai hnem ber pakhat niin 1 Gram hian 5.8 Calories lai a nei a. Chutiang chakna/energy pai hnem dang chu Chini (4.0 calories) leh Wheat (3.5 calories) te hi an ni mai awm e. Badam a Protein awm hi thlai zingah chuan a tha ber pawl a ni phak bawk a, chu mai piah lamah Vitamin B zawng zawng a pai tel a (B12 chauh a pai tel lo). Thiamin, riboflavin, nicotinic acid leh Vitamin E te tha hnem tak a pai tel bawk a. Vitamin A erawh chu a pai tel lo. Taksa mamawh dang Phosphorus, Calcium leh Iron te hmuh tur a pai tel bawk. A tlangpuiin badam hi kan hmui emaw chi nen an ei thin a ni.
               Badam hriak sawrna hnu nawi hi Oilcake an ti a, ran ei atan leh leitha atan a hman mi tak a ni. Chumai bakah Badam hi Leguminous thlai a nih avangin in Atmospheric Nitrogen Fixation siam in lei tan a tha hle bawk a ni.

Badam (Source: Google Image)