Monday 9 May 2016

PESTICIDES HMAN DAN:

Pesticides kan tih hian thlai eichhetu rannung, hmuar (natna) emaw hlo (weeds) tihlumtu emaw dotu kan ti thei awm e. Pesticides hi group hrang hrangah thenhran ani a. Chungte zinga larzualte chu:
 
1. Insecticides    :    Rannung control-na

2. Fungicides     :    Hmuar (Fungi) leh bacteria control-na

3. Weedicides or herbicides  : Hlo emaw hnim control-na
 
4. Rodenticides  :   Zuva control-na

5: Nematicides   :   nematode control-tu

6: Antibiotics etc.....


            Achunga kan tarlan zingah hian Plant Protection tana pawimawh bik insecticides leh fungicides, kan rama lar zualte, a hmanna tur, hman dan leh thil pawimawh hriat turte ilo thlir ho teh ang.

Systemic pesticides : Damdawi kha thlai ah inhip lutin rannung emaw hrik khan alo haw ta thin ani.

Contact pesticides   : Damdawi kha rannung leh hrik  kha vun rangah ( integument) a thawk thin ani.

Respiratory pesticides : Damdawi kha an thawkna ah a thawk thin

Stomach pesticides  : Damdawi pum lama thawk thin.

Insecticides
Dose
Hmanna tur
Malathion 50% EC
2-2.5 ml/ L
Mihring seh chi those leh thlai hnah tui hnang zuktu tana hman theih ani
Chlorpyriphos 20% EC
2-3ml/ L
Tlumpi, thlangdar, fanghmir leh thlasik thlai pangang ah pawh a tangkai hle
Acetamiprid 20% SP
1.5- 2g/L
Hnah tui hnang zuktu hrang hrang ahahman theih
Diclorbos 76% EC
1ml/ L
He damdawi hi a cham rei loh avangin hmanhmawh a thlai seng a ngai a. Hnah zuktu hrang hrang leh in leh a chheh vela rannung kah nan a hman theih ani.
Monocrotophos 36% SL
1.5-2ml/L
Rannung chi hrang hrang kah nan leh thlai chip chi leh a chhunga hreuh chi rannung tan a hman theih ani.
Acephate 75% SP
2-3g/L
Hnah zuk chi, pangang hrang hrang leh thlai kuang tam chum pangang tana duhthusam ani
Carbofuran 3% WG
5g/ plant
Thlai zung venna thatak ani a. systemic insecticides anih avangin, zungin damdawi a hip luta, thlai zung eichhetu lakah nasa takin a veng ani. Nematicides tangkai tak ani bawk.
Fungicides
Dose
Hmanna tur
Mancozeb 78% WP
2.5g/L
He damdawi hi hmuar natna hrang hrang a bikin hmuar var, leh hnah spot natna atan a tha hle a. Magnesium leh zinc a pai avangin thlai tan chaw tha a pet el bawk ani
Carbendazim 50% WP
1-2g/L
Hmuar hrang hrang a venga, abikin grape ah hmuar var powdery mildew a veng hle a. Thlai chi chiah nan pawh a duhthusam ani @ 3g/L
Metalaxyl 35% WP
1-2g/L
Natna hrang hrang damping off, daowny mildew leh hnah spot hrang hrang tana hman theih ani a. Thlai chi chiah nan a hman theih bawk @ 2-4 g/L
Captaf 50% WP
2g/L
Hmuar natna hrang hrang leh chi chiah nan a hman theih @ 3-4g/Kgof seeds

Bordeaux mixture:
            Bordeaux mixture siam dan hi farmer ten kan hriat a pawimawh hle a. thil siam awlsam leh mihring leh ran tana hlauhawm lo tura rin ani. Fungicide leh bactericidal property a nei a. Ser tam leh thing nget/ kung hmuar tan a tha hle tih hriat ani.Thei emaw thlai kah nan leh a kunga hnawih chi a siam ani.

1. CuSO4 (1kg): lime (1kg): tui (100 L) → a Kah  nan

2. CuSO4 (50g): lime (50g): tui (5 L) → a hnawih nan


Enge Pesticides formulation?

            Pesticides formulation chuan bawlhlo chi hnih active ingredient leh inert ingredient a keng tel a. active ingredient hi rannung leh hmuar natna thlentu controltu ani a, inert ingredient erawh hi chu pesticides bawlhlo tichaktu kan ti mai awm e. Formulation hrang hrang kan hmuh lar zualte chu: WP (wettable powder), EC (emulsifiabke concentrate), D (dust), SP(Soluble powder), G(granules) etc te an ni a. A formulation azirin eng damdawi hi nge ka hman ang tih hi thil pawimawh tak chu ani.hemi lam hria mithiamte rawn hram ang che.

Pesticides hmanloh turte:

Endosulfan, DDT, Ethyl Parathion, Aldrin, Endrin, BHC,Heptachlor, Lindane, Phenyl Mercury acetate damdawi hi mihring tan leh kan environment tan a hlauhawm avangin hmang suh ang che.

I hria emmm??????

1. Pesticides i hman dawnin mithiam rawn phawt zel ang che

2. Damdawi i hmanin kutkawr leh hnar tuamna hmang thin la, i kah zawhin, fait akin sahbawn    nen in tifai thin ang che.

3. Damdawi i kah in i lama thli dawng zawngin kap lo hram ang che.

4. Ngun takin a bur pawna inbel chhiarla, instruction ngun takin chhiar ang che.

5. Damdawi hi a ngai reng hman loh tur ani a. Achhan leh vang chu, pesticides group in anga awm, thawh dan inangte a awm thin ani. Chuvangin, mithiam rawn phawt zel ang che.

Eg: damdawi hman char char hian, thawk tha mahse, rannung puang (Pest resurgence) leh rannung emaw hmuarin damdawi do theihna chance (resistance) an neih vang ani.

6.  Damdawi i kahin darker 8 aia rei thawh loh tur ani

7. Zing emaw tlaiah emaw damdawi hi kap thin ang che

8. Damdawi kahna emaw a kaihhnawih re re hi ham emaw fawh loh tur ani.
9. Mei zukte, thil eite hi damdawi kah laiin ti loh tur ani.

10. Damdawi phuithalo leh leak chu hmang suh ang che.

Rannung thahna hlo emaw hlo tur a thlai kan kah dawn reng reng in a hnuai a milem a en tir ang hian a kaptu taksa chu phui tak a thuam tur a ni a, kut kawr emaw polythene bun a, hmai kawr vuah ngei ngei thin tur a ni. Pesticide in mihring taksa a deh nalai chu fai tak a sil zel tur a ni a, chu mi mai bakah hnathawh zawhah fai takin kan inbual emaw kan in silfai thin tur a ni.



Source: Google Image Search
Peticide bur hi uluk deuh a kan en chuan Label a in ziak a, rawng chi hrang hrang a hlauhawm dan a in ziak thliah thin bawk a ni. Chung rawng te chu, a sen, a eng, a pawl leh a hring te an ni a, a hnuai a mi ang hian a hlauhawm dan in dawt chu kan hre thei mai awm e.

Label A rawng hming. A hlauhawm dan
Listed chemicals
Red toxicity label indicating "Highly Toxic" substance SVG.svg A Sen Mihring tan a hlauh awm hle.
Monocrotophos, zinc phosphide, ethyl mercury acetate, .
Yellow toxicity label.svg A eng Tur chaktak a ni
Endosulfan, carbaryl, quinalphos,
Blue toxicity label.svg A pawl A eng aiin a chak lo deuh.
Malathion, thiram, glyphosate,
Green toxicity label.svg A hring Tur chak lutuk a ni lo.
Mancozeb, oxyfluorfen,

 Source: wikipedia

           

V. Lalnunpuii Msc (Agri. Ento)
Field Consultant, Horti Dept

No comments:

Post a Comment