Sunday 17 December 2017

Sustainable Agriculture leh Thu nawi

Champhai vawh tawh zia hi sawi mai theih pawh a nilo. Buai ve deuh nen duh angin Blog pawh ka update mumal thei lova, min hriatthiamna kan ngen hmasa e. A vawt tawh lutuk a meilum bul a thut reng loh phei chuan computer han khawih tur pawhin kut hi a lo khawng hma khawp mai. Ka blog min hlutpui a min chhiar sak thin tute zawng zawng inchungah a tharin lawmthu ka sawi leh e. In tel lo chuan he blog hian hlutna a nei tlem khawp mai. Thupuiah lut tawh ang :D
Agriculture awm tirh leh mihring siam an nih tirh hi a inrual reng niin mithiam te chuan an sawi thin a. Keini Christian-te rindan leh kan Bible in min hrilh dan ngat phei chuan mihring aiin thlai a siam hmasa nghe nghe a nih kha. Chutiang khawp a upa chu Agriculture hi a lo ni tawh a ni. Khawvel changkang zelah leh thiamna sang zelah Agriculture pawhin hma a sawn ve zel a. Fertilizer te hmuhchhuah chhoh zel a nih hnuah hnim tur (herbicide) te, rannung thahna hlo (insecticide) te hmuh chhuah chhoh zel a ni a. Loneitute'n thlai thar hlawk zawk neih kan duh avangin heng thil te hi kan lo hmang nasa ta em em a, chu chuan vuaklet (side effect) a nei ang tih ngaihna reng reng kan hre ngai lova. Thlai tam zawk thar turin huan zau tak tak kan nei a, a enkawl tuin a hneh loh avang leh awlsam zawk a thlai hmun kan enkawl theih nan hnim tur (herbicide) te, rannung thahna hlo te kan lo chelek nasa ta em em a, chu mai piah lamah thlai chaw tha Fertilizer te nasa em em in kan thlai tan tiin kan hmang a, thlai thar a tam theihna tur a nih chuan theih tawp kan chhuah thin. 

Source: Google Image Search
Mahse chung kan hman nasat em em fertilizer, herbicide leh insectide chuan vuaklet a lo nei reng mai. Kan vel a nungcha leh thilnung te tan heng thilte hi tur hlauhawm tak tak vek a lo ni tih hmuhchhuah a ni a. Fertilizer leh thil dang te chuan kan leilung a ti dal in a ti chereu nasa hman hle kan hriatchhuah hmain. A hma a tam tak kan thar chhuah theihna kha heng chemicals te hian kan lei leh kan chhehvel a tih chhiat avangin ka thlai thar pawh a lo tlem tial tial a ni. Hei hi Agriculture Marketing lamah chuan Law of Diminishing Return an ti nghe nghe. Vawin a mi te'n hetiang hi kan hman zel a, kan ram leh leilung kan ti khawbaw zel a nih chuan kan thlah lo kal zel turte chuan thlai chin theihna hmun an nei lo mai ang tih a lo hlauhawm chho ta. Chuvang chuan kan thlah kal zel tur ten anchhia min lawh mai lo nan leilung hrisel kan hlan chhawn a ngai a ni. Kum tin mihring kan pun zel avang leh kan nitin ei leh in tur mamawh atam chhoh zel avangin ngaihtuahna thar sengin, leilung tan a pawi si lova thlai tam zawk kan thar theih nan Sustainable Agriculture hi din chhuah a ni ta a ni.

Sustainable Agriculture hnuaiah chuan loneitute'n an vel a nungcha leh thil nung tan a pawilo tur hlirin thlai te an enkawl anga, kan lei a lo hriselin kan cheh vel pawh a ni telin kan lo siam tha thei dawn a lo ni. Chung Sustainable Agriculture atan a kan hriat tur thil pawimawh tak tak chu i han thlir ho teh ang-

  • Khawvel a mihring zawng zawng 40% te hi Agriculture leh a kaihhnawih a ei zawng vek kan ni a, Agriculture ai a employee nei ngah khawvelah a awm lo.
  • Sustainable Agriculture ah chuan Industry lian pui leh khawl lian tak tak, petrol leh diesel hmang nasa tak tak ang kha hman ve a thiang lova nga, chung aiah chuan kan chheh vel tan a hrisel (Environmental friendly) leh mihring leh ran tan a hrisel zawk thil te kan hmang tur a ni.
  • Lei chunghang tha luang ral nasa tur te vengin, thingkung kih vak vak te, kan tuiin tur tih bawlhhlawh loh te, thil nung tan a pawi tur ang chi reng reng hman loh te hi Sustainable Agriculture thil tum te an ni.
  • Sustainable Agriculture huang chhungah hian Organic farming te, permaculture kan tih te a huam vek a, a huam a zau hle.
  • Chemical Fertilizer te, rannung leh hnim tur te hman ngai lo zawngin thiamna thar nen a hmalak tur a ni.
  • Organic Farming hi a hautak zawk a, hnathawk tu alet hnih leh a chanve (2.5) a tam a mamawh a; mahse alet sawm (10) in a hlawk zawk a ni.
  • Organic Farming hi a thang chak em em a, 2009 aiin 2010 ah a let sarih (7.7%) in a thang hman a. USA ah phei chuan an thlai thar zawng zawng 4% khu Organic hmang a thar chhuah a ni tawh a ni.
  • Lei hrisel neih hi Sustainable Agriculture innghahna lungphum pawimawh tak a ni a, chumi nei thei tur chuan theih tawp chhuahin Bawngek leh changpat ek leitha te nen a tan kawp tlat tur a ni.
  • Sustainable Agriculture thil tum ber pakhat chu leilung a awmsa- thil nung leh rannung te hmang a, tangkai zawk leh hlawk zawk a lonei tute thar chhuah tih pun chhoh hi a ni.
  • A lung phum pawimawh tak tak pali te chu: Mihring eitur tam zawk leh hrisel zawk thar chhuah, biofuel tam zawk siam chhuah te, Economic dinhmun tha zawk neih te leh lonei tute tan a hlawk zawk a lo neih dan kal phung thlak danglam te hi an ni.

Source: Google Image Search


No comments:

Post a Comment